Γιατί αλλάζουμε την ώρα στα ρολόγια μας δυο φορές το χρόνο?

Μιας και έφτασε ο καιρός ώστε να αλλάξουμε την ώρα στα ρολόγια , ας δούμε το λόγο που εφαρμόζεται αυτό δύο φορές το χρόνο.
Ο «υπεύθυνος» για την αλλαγή της ώρας είναι ο Βενιαμίν Φραγκλίνος, ο οποίος φέρεται το 1784 να κάνει λόγο στην αλλαγή της ώρας από τότε. Συγκεκριμένα, σε μία επιστολή του που δημοσιεύθηκε σε μία γαλλική εφημερίδα, έκανε την πρόταση οι άνθρωποι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες να ξυπνούν και να προσέρχονται στις εργασίες τους μία ώρα νωρίτερα, ώστε να υπάρχει διαθέσιμο περισσότερο φυσικό φως κατά τους θερινούς μήνες και να ανάβουν τα φώτα αργότερα. Στην πραγματικότητα ο Φραγκλίνος πρότεινε αντί να αλλάζουν οι δείχτες του ρολογιού να αλλάζουν οι άνθρωποι τα ωράριά τους, με στόχο πάντα την εξοικονόμηση ενέργειας!
Αυτή η αλλαγή έχει σαν αποτέλεσμα την εξοικονόμηση 210 ενεργειακών ωρών, συνολικά στους 7 μήνες της θερινής ώρας. 
Η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε η ιδέα ήταν από την γερμανική κυβέρνηση κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου από 30 Απριλίου ως 1η Οκτωβρίου του 1916. Λίγο μετά το Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησε εφαρμόζοντας την θερινή ώρα από 21 Μαΐου ως 1η Οκτωβρίου 1916. Αργότερα, στις 19 Μαρτίου του 1918, το Αμερικανικό Κογκρέσο καθιέρωσε την τυπική χρήση των χρονικών ζωνών και επισημοποίησε την αλλαγή της θερινής ώρας για όλον τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Το μέτρο αυτό όμως καταργήθηκε αμέσως, λόγω της δυσαρέσκειας του κόσμου.
Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά. Στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε αυτό επειδή από τις 15 Ιουλίου έως 28 Ιουλίου στις 04:00 ώρα, του 1916, τα ρολόγια στην Ελλάδα είχαν τεθεί 25 λεπτά μπροστά στην εισδοχή της ώρας ζώνης. Έτσι η διαφορά σε σχέση με το φως του Ήλιου που καθορίζει και τον πραγματικό χρόνο γινόταν πολύ μεγάλη κυρίως στα δυτικά τμήματα της χώρας και περισσότερο στη Κέρκυρα. Τούτο είχε ως συνέπεια να εγκαταλειφθεί.
Στη δεκαετία όμως του 1970, μόλις δύο χρόνια μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973 αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της Ευρώπης συμπεριλαμβανομένης τότε και της Ελλάδας με έναρξη το 1975.
Η αλλαγή της ώρας, σύμφωνα με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποχρεώνει όλα τα κράτη μέλη να τηρήσουν με νόμο,(2000/C 337 Ε/18), γίνεται, πλέον, την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου στη 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς (GMT) και τελειώνει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου του ίδιου έτους πάλι στη 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς. Επομένως η αλλαγή είναι ταυτόχρονη για όλα τα κράτη μέλη τα οποία έχουν υιοθετήσει το μέτρο.

Μάκης Μωραΐτης

12 Μαρτίου - 25 χρόνια ιντερνετ

12 Μαρτίου. πριν 25 χρόνια κάτι νέο δημιουργήθηκε. Το όνομά του;  ΙΝΤΕΡΝΕΤ .

Όμως ποιός μπορεί να ξέρει αν θα υπήρχε, αν δεν δύο δεκαετίες πριν δεν είχε προηγηθεί το ARPANET, το πρώτο δίκτυο μεταγωγής δεδομένων σε «πακέτα».

Το πρώτο μήνυμα από το τότε πρωτόγονο διαδίκτυο (ARPANET), εστάλη το 1969, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες (UCLA). Αν και μη ολοκληρωμένη προσπάθεια, το σύστημα πρόλαβε να στείλει μόλις δύο γράμματα και μετά «κράσαρε», σύντομα βελτιώθηκε και άρχισαν να διακινούνται δεδομένα, ανοίγοντας τότε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία των επικοινωνιών.

Σήμερα η αίθουσα που έγινε αυτή η πρώτη προσπάθεια, έχει μετατραπεί σε μουσείο, δίνοντας την ευκαιρία στο κοινό να δει από που ξεκίνησαν όλα.

Το όνομα αυτής της αίθουσας ''ΑΙΘΟΥΣΑ 3420'' .

Εκ πρώτης όψεως δεν «τραβάει» καθόλου το μάτι , μέσα από το τζάμι της , φαίνεται ένα αρχαίο μηχάνημα (σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα) που μοιάζει με γραφομηχανή και κάτι που μοιάζει με μεταλλική ντουλάπα , απ'όπου προεξέχουν ηλεκτρονικά καλώδια και εξαρτήματα.

Η αρχική ιδέα

Ενώ ήταν ακόμα φοιτητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, του Λέοναρντ Κλάινροκ, είχε  την ιδέα της  μετάδοσης δεδομένων ως ανεξάρτητων «πακέτων» σε κόμβους, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιούνται από πολλούς χρήστες. Η ιδέα του Κλαινροκ, την οποία την ανέπτυξε στο διδακτορικό του, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, προσέλκυσε το ενδιαφέρον της ARPA,  της Υπηρεσίας Προωθημένων Ερευνών του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας (νυν DARPA). Η ARPA αποφάσισε να χρηματοδοτήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη ενός τέτοιου πρωτοποριακού δικτύου.

Μία ομάδα μηχανικών ηλεκτρονικών υπολογιστών της BBN ανέπτυξε έναν πρωτοποριακό κόμβο διεπαφής επεξεργασίας μηνυμάτων - Interface Message Processor ή IMP - ο οποίος αποτέλεσε ουσιαστικά το πρώτο router. Ο πρώτος IMP τοποθετήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Λος Άντζελες στην Καλιφόρνια, όπου εργαζόταν πλέον ο δρ Κλάινροκ, ο οποίος και ανέλαβε να σχεδιάσει το δίκτυο και να διεξαγάγει πειράματα.

Το πρώτο μήνυμα

Στις 29 Οκτωβρίου του 1969 η ομάδα των μηχανικών μαζί με τον δρ Κλάινροκ,  συγκεντρώθηκαν στην αίθουσα 3420 για να επιχειρήσουν την πρώτη τους προσπάθεια στο να στείλουν το πρώτο μήνυμα στο Ινστιτούτο Ερευνών του Στάνφορντ, όπου είχε εγκατασταθεί ένας δεύτερος κόμβος. Το μήνυμα ήταν «LOGIN», μόλις όμως πάτησαν τα πρώτα δύο πλήκτρα το σύστημα «κράσαρε». Το πρώτο μήνυμα, λοιπόν, που στάλθηκε από το δίκτυο που αργότερα θα εξελισσόταν στο Internet ήταν, όπως αφηγήθηκε ο ίδιος ο καθηγητής Κλάινροκ στο διαδικτυακό περιοδικό Gizmodo, ένα απλό «LO». Μία ώρα αργότερα, ωστόσο, οι ερευνητές επανέλαβαν την προσπάθεια, αυτή τη φορά με επιτυχία.

Τον Δεκέμβριο του 1969 τέσσερις IMP είχαν εγκατασταθεί σε μόνιμη βάση - στο UCLA, στο Στάνφορντ, στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα και στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα. Το 1970 οι IMP πέρασαν στην Ανατολική Ακτή, ενώνοντας 13 κόμβους σε διάφορα ερευνητικά κέντρα. Το 1971 ο αριθμός αυξήθηκε στους 18 και η ανάπτυξη αυτή συνεχίστηκε με σταθερό ρυθμό: το 1981 το δίκτυο έφθασε πλέον να ενώνει 213 υπολογιστές, ενώ ένας ακόμη συνδεόταν κάθε 20 ημέρες, οδηγώντας σταθερά στην «έκρηξη» του Internet που ακολούθησε.

Μετά την πρώτη δόξα, ωστόσο, η αίθουσα 3420 πέρασε στην... αφάνεια. Τα «αρχαία» πλέον με την πρόοδο της τεχνολογίας αποσύρθηκαν και ο χώρος μετατράπηκε σε εργαστήριο με μοντέρνο εξοπλισμό για τις επόμενες γενιές φοιτητών. Το 2011, το πανεπιστήμιο ίδρυσε το Κέντρο Ιντερνετικών Σπουδών Κλάινροκ (Kleinrock Center for Internet Studies) προς τιμήν του καθηγητή. Ο ίδιος ο Λέοναρντ Κλάινροκ ανέλαβε, μαζί με μια ομάδα συνεργατών του, να «αναστήσει» το «δωμάτιο του Internet», ώστε να γίνει η έδρα του νέου κέντρου.

Πέραν του ηλεκτρονικού εξοπλισμού, η αίθουσα αποκαταστάθηκε πλήρως, αποκτώντας το ντεκόρ της εποχής με κάθε λεπτομέρεια - η ομάδα των ερευνητών συνέθεσε ακόμη και το ίδιο χρώμα στους τοίχους με βάση παλιές φωτογραφίες. Έτσι, σήμερα οι επισκέπτες μπορούν να δουν «ζωντανό» ένα κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας μας, και από που ξεκίνησε αυτό που σήμερα είναι τόσο απαραίτητο σε όλους μας.

Μάκης Μωραΐτης

Ο Κολοσσός της Ρόδου

Ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου θεωρείται ο Κολοσσός της Ρόδου. Ήταν ένα τεράστιο σε διαστάσεις άγαλμα το οποίο απεικόνιζε τον θεό Ήλιο. Σύμφωνα με το θρύλο, τον 4ο π.Χ. αιώνα ο θεός Ήλιος έσωσε τη Ρόδο από την πολιορκία του Μακεδόνα στρατηγού Δημητρίου του Πολιορκητή.

Λόγω ότι οι Ρόδιοι αρνήθηκαν να βοηθήσουν στην εκστρατεία του Αντίγονου ΙΑ του Μακεδόνα, το 305 π.Χ., εναντίον του Πτολεμαίου της Αιγύπτου, έστειλε τον γιό του να τιμωρήσει του Ροδίους. Ο Δημήτριος ο Πολιορκητής κατέπλευσε στη Ρόδο με 200 πολεμικά πλοία, στα οποία επέβαιναν 40.000 στρατιώτες. Οι Ρόδιοι είχαν να αντιπαρατάξουν μόνον 6.000 - 7.000 άνδρες. Με έναν πολιορκητικό πύργο ύψους 46 μέτρων κι επενδυμένο με σιδερένια φύλλα,σφυροκοπούσαν τα τείχη της πόλης. Αν και προκλήθηκαν αρκετά ρήγματα, οι Ρόδιοι απώθησαν τους πολιορκητές, αναγκάζοντάς τους να συμβιβαστούν. Με το χαρακτηριστικό επιχειρηματικό τους δαιμόνιο, οι Ρόδιοι πούλησαν τον πύργο και τον υπόλοιπο πολεμικό εξοπλισμό αντί ενός υπέρογκου ποσού, το οποίο διέθεσαν για να τιμήσουν τον θεό που τους έσωσε.

Για να ευχαριστήσουν τον προστάτη τους , οι Ρόδιοι έδωσαν εντολή στον Χάρη τον Λίνδιο , μαθητή του Λύσιππου, τον 3ο π.Χ. αιώνα. Ήταν ένα γιγάντιο, σε μέγεθος μπρούτζινο άγαλμα, λέγεται ότι είχε το ίδιο μέγεθος με το Άγαλμα της Ελευθερίας στη Νέα Υόρκη, αν και στηριζόταν σε χαμηλότερη βάση. Υψωνόταν περίπου 33 μέτρα πάνω από το μαρμάρινο βάθρο του, δηλ ήταν δυόμιση φορές υψηλότερο από το άγαλμα του Δία στην Ολυμπία (έργο του Φειδία).Η όψη του αγάλματος λέγεται ότι διακρινόταν από την είσοδο του λιμένα της Ρόδου. Αν και ορισμένοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ο Χάρης είχε δώσει στο πρόσωπο του Κολοσσού τα χαρακτηριστικά του Αλέξανδρου( ο Χάρης ήταν γνωστός για τις ρεαλιστικές προτομές του Μεγάλου Αλεξάνδρου), ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε για την ακριβή όψη του αγάλματος. 

Το βάθρο του αγάλματος ήταν από λευκό μάρμαρο. Ο Φίλων ο Βυζάντιος αναφέρει ότι χρησιμοποιήθηκαν 15 τόνοι από μπρούντζο και 9 τόνοι σιδήρου. Υπολογίζεται, όμως, ότι οι αληθινές ποσότητες ήταν πολύ μεγαλύτερες. Λαμβάνοντας υπ`όψιν ότι το Άγαλμα της Ελευθερίας στην Νέα Υόρκη έχει το ίδιο περίπου μέγεθος και βάρος 225 τόνους, ο Κολοσσός πρέπει να είχε ανάλογο βάρος. Το ότι τα πόδια του Κολοσσού ήταν ενωμένα, σήμαινε ότι ο Χάρης έπρεπε να δώσει λύσεις σε αρκετά τεχνικά προβλήματα. Μετά την αγκύρωση των πελμάτων του αγάλματος στο βάθρο ύψους 12 μέτρων, ο Χάρης κατασκεύασε έναν τεράστιο σκελετό από πέτρινα υποστυλώματα και σιδερένιες ράβδους, πάνω στον οποίο προσαρμόστηκαν χυτά μπρούντζινα φύλλα. Η γιγαντιαία μορφή, που ολοκληρώθηκε σε 12 χρόνια, καλύφθηκε με μπρούντζινη επένδυση. Όταν απομακρύνθηκε ο βοηθητικός τεχνητός γήλοφος που περιέβαλλε το άγαλμα, και ο Ήλιος αποκαλύφθηκε στους κατοίκους της Ρόδου, ο Χάρης πρέπει να άφησε ένα στεναγμό ανακούφισης. Είχε επίσης πάρει αποτελεσματικά μέτρα κατά του κινδύνου των ισχυρών ανέμων, που θα μαστίγωναν την εύθραυστη κατασκευή.

Το άγαλμα ήταν μια «διαφήμιση» για την πόλης, απόδειξη του πλούτου και της τεχνολογίας της. Δυστυχώς, όμως, γύρω στο 226 π.Χ., μόλις 60 χρόνια μετά τα αποκαλυπτήρια, ο Κολοσσός κατέρρευσε, καθώς τα γόνατά του τσακίστηκαν από ένα σεισμό. 

Το 654 μ.Χ., 900 χρόνια μετά την κατάρρευση του Κολοσσού, οι Σαρακηνοί λεηλάτησαν τη Ρόδο και πούλησαν τον τεμαχισμένο Ήλιο ως μέταλλο. Λέγεται ότι ο αγοραστής χρησιμοποίησε 900 καμήλες για τη μεταφορά των θραυσμάτων στη Συρία. Έτσι το είδωλο του θεού που κάποτε έσωσε την πόλη από την ξένη εισβολή είχε μια μοίρα ανάλογη με εκείνη της πολιορκητικής μηχανής του Δημήτριου, που με την πώλησή της χρηματοδοτήθηκε η ανέγερση του Κολοσσού. Το γιγαντιαίο άγαλμα του Χάρη ήταν ένα θαύμα, που ταυτίστηκε με το μεγαλείο αλλά και τη ματαιότητα της ανθρώπινης φιλοδοξίας.

Ο Κολοσσός της Ρόδου δεν ήταν μόνο ένα έργο απαράμιλλης τέχνης και αισθητικής. Χτίστηκε ως ευγνωμοσύνη προς τον Θεό Ήλιο, προστάτη του νησιού, και συμβόλιζε την ελευθερία και ανεξαρτησία των Ροδίων. Παρ`όλο που το έργο καταστράφηκε 60 μόλις χρόνια μετά την κατασκευή του, η φήμη του πέρασε τα όρια της Ελλάδας, και έμεινε στην ιστορία ως ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Ως εκ τούτου, μέχρι σήμερα η λέξη «Κολοσσιαίο» σημαίνει στα Ελληνικά ένα εντυπωσιακό, μεγάλο σε μέγεθος, έργο και έχει υπεισέλθει με την ίδια σημασία σε όλες τις Λατινογενείς γλώσσες. Έτσι, το θέατρο της Αρχαίας Ρώμης (80 π.Χ.), λόγω του μεγέθους του και της μεγαλοπρέπειάς του, ονομάστηκε Κολοσσαίο (Colosseum).

Εν κατακλείδει, η τεχνική του αγάλματος ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες ανά τους αιώνες. Στην είσοδο του Κολοσσαίου δέσποζε ένα άγαλμα (με εμφανή επιρροή κι ομοιότητα με τον Κολοσσό της Ρόδου), το οποίο μετά τον θάνατο του Νέρωνα αφιερώθηκε στον θεό Ήλιο. Χιλιετίες αργότερα, ο Γάλλος γλύπτης Φρεντερίκ Ωγκύστ Μπαρτολντί (Frédéric Auguste Bartholdi) στην προσπάθεια του να αποτυπώσει με σύγχρονα μέσα το μέγεθος, την τεχνική αλλά και τον συμβολισμό του Κολοσσού της Ρόδου, έφτιαξε το Άγαλμα της Ελευθερίας, το οποίο θεωρείται ένα σύγχρονο θαύμα μοναδικής τέχνης.

Μάκης Μωραίτης

Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας

Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας θεωρείται ένα από τα Επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Κατασκευάστηκε κατά τον 3ο αιώνα πχ, προκειμένου να καθοδηγεί τα πλοία με ασφάλεια στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Παρέμεινε  σε λειτουργία ώς την πλήρη καταστροφή του τον 14ο αιώνα μ.Χ.

Ο φάρος χτίστηκε από τον Σώστρατο τον Κνίδιο μηχανικό, αρχιτέκτονα, γιο του επίσης αρχιτέκτονα Δεξιφάνους που είχε κατασκευάσει το στάδιο "Τέτρα" της Αλεξάνδρειας, το 282 π.Χ., ενώ αρχικά η μελέτη του έργου είχε ξεκινήσει επί βασιλείας του Πτολεμαίου του Α, της Αιγύπτου, στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Μετά τον απρόοπτο θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ο Πτολεμαίος ανακήρυξε τον εαυτό του βασιλιά της τεράστιας αυτοκρατορίας που δημιούργησε ο Μέγας Αλέξανδρος το 305 π.Χ. Κατά την περίοδο της βασιλείας του ξεκίνησε και η κατασκευή αυτού του μεγαλουργήματος αλλά δεν πρόλαβε να το δει ολοκληρωμένο αφού πέθανε το 283 π.Χ. Ο γιος του, Πτολεμαίος Β Φιλάδελφος,  είδε το έργο να ολοκληρώνεται δώδεκα χρόνια από την έναρξη της δόμησής του το 270 π.Χ.

Ο φάρος κατασκευάστηκε επί της νησίδας Φάρος. Το νησί έδωσε το όνομα στο οικοδόμημα κι όχι το αντίθετο, όπως πιστεύεται. Οι σύγχρονοι φάροι "δανείζονται" επίσης το όνομα της νησίδας. Είναι παγκοσμίως γνωστός με την ονομασία "Φάρος" της Αλεξάνδρειας επειδή ήταν λίγο έξω από το λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Συνδεόταν τεχνητά με ένα είδος γέφυρας, το λεγόμενο Επταστάδιο (είχε, όπως μαρτυρά το όνομά του, μήκος επτά στάδια) και σχημάτιζε το ένα μέρος του λιμανιού της Αλεξάνδρειας..

Το συνολικό του ύψος έφτανε τα 140 μέτρα και κτισμένος σε τέσσερα επίπεδα. Το πρώτο ύψους 71 μέτρων, ήταν το ψηλότερο από όλα , ήταν τετράγωνο, διάτρητο από παράθυρα και γύρω γύρω  υπήρχε πλήθος δωματίων όπου στεγάζονταν οι μηχανικοί και οι φύλακες. Στο κέντρο του υπήρχε μηχανισμός, με τη βοήθεια του οποίου ανέβαζαν τα διάφορα εφόδια και καύσιμα του πυργίσκου. Το δεύτερο τμήμα, πάνω από το πρώτο ήταν οκταγωνικό, γεμάτο με ελικοειδείς σκάλες και το τρίτο τμήμα ήταν κυκλικό στολισμένο με κίονες.. Στο τελευταίο τμήμα προς την κορυφή υπήρχε ο μηχανισμός που αντανακλούσε το φως. Εκεί υπήρχε τόσο η φωτιά όσο και ευαίσθητα όργανα που την αντανακλούσαν πολλά μίλια μακριά (300 στάδια). Στην κορυφή του τελευταίου τμήματος , υπήρχε το άγαλμα του Ποσειδώνα ή του Απόλλωνα.

Μετά τις πυραμίδες της Αιγύπτου, ο φάρος της Αλεξάνδρειας είναι το μεγαλύτερο σε χρονική διάρκεια μνημείο της περιοχής που κατάφερε να διασωθεί εώς την σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή του από τρεις σεισμούς που έλαβαν χώρα το 796, το 1303 και το 1323 μ.Χ.

Μάκης Μωραίτης