Σάββατο 10 Μαΐου 2014

Καλλιτέχνες των Δρόμων No 2

Συνέχεια με κάποιες φωτογραφίες που μου έστειλαν κάποιοι καλοί φίλοι..








Μάκης Μωραΐτης

Καλλιτέχνες των Δρόμων

Περπατώντας μέσα στα στενά της πόλης μας, συναντάμε σε κάποιους τοίχους σπιτιών κάποια στιχάκια-κείμενα από άγνωστους σε εμάς δημιουργούς. Αφορμή για το συγκεκριμένο άρθρο στάθηκαν τα παρακάτω δύο, από έναν τοίχο σε κεντρικό σημείο της πόλης μου. Θα περιμένω τα σχόλιά σας και θα χαρώ να λάβω και δικές σας φωτογραφίες από αντίστοιχες δημιουργίες από τους ποιητές των δρόμων και στη δική σας γειτονιά.



Μάκης Μωραΐτης

Παρασκευή 18 Απριλίου 2014

Πασχαλινά ήθη και έθιμα ανά την Ελλάδα

Το Πάσχα, είναι η δεύτερη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας μετά τα Χριστούγεννα. Γιορτάζεται σε κάθε γωνιά της Γης,  αλλά ειδικά στην Ελλάδα υπάρχουν διάφορα τοπικά ήθη και έθιμα που κρατούν χρόνια.


Στην Μέτρες της Θράκης, τα παιδιά έχουν σαν έθιμο το  «κάψιμο του Ιούδα». Φτιάχνεται ένα ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο το περιφέρουν από σπίτι σε σπίτι ζητώντας απότ ους ένοικους κλαδιά, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για το κάψιμο την επόμενη μέρα στον Επιτάφιο. Συνηθίζεται μέρος της στάχτης αυτής, να παίρνουν για να την ρίξουν στα μνήματα.

Στην Αράχοβα, ανήμερα του Πάσχα ξεκινάει  η περιφορά της εικόνας του Αγίου Γεωργίου. Οι ντόπιοι ντυμένοι με παραδοσιακές στολές, περιφέρουν την εικόνα του Άγιου, ενώ την επόμενη ημέρα πραγματοποιείται αγώνας δρόμου των γερόντων. Διάφοροι άνδρες μεγάλης ηλικίας, ξεκινούν έναν αγώνα σε ανηφορικό δρόμο, από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, έως τον λόφο. Πίσω τους ακολουθούν χορευτικά συγκροτήματα που τους συνοδεύουν, ενώ ακολουθούν και άλλες δοκιμασίες και αγωνίσματα που ονομάζονται «κλέφτικα». όπως το σήκωμα της πέτρας.

Στη Λιβαδειά, το πιο χαρακτηριστικό έθιμο της πόλης, είναι το γνωστό «Πάσχα της Λιβαδειάς», με τους νέους της πόλης να συμμετέχουν στο έθιμο του «λάκκου». Μετά την Ανάσταση και πριν ξημερώσει οι κάτοικοι ετοιμάζουν την φωτιά. Ένας από τους κατοίκους, κάνοντας το σταυρό του, βάζει φωτιά στο σωρό με τη λαμπάδα της Αναστάσεως. Με ραντίσματα νερού και συχνό χτύπημα με ένα μακρύ ξύλο, η θράκα είναι έτοιμη για να ψηθούν τα αρνιά. Το γλέντι διαρκεί μέχρι το απόγευμα και συμπληρώνεται με τη συμμετοχή παραδοσιακών χορευτικών συγκροτημάτων και την καύση πυροτεχνημάτων.

Στο Αιτωλικό, την Μ. Παρασκευή πολλοί προσκυνητές επισκέπτονται το ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όπου βρίσκεται ο Επιτάφιος, ιστορικό κειμήλιο του 13ου-14ου αιώνα. Την Κυριακή του Πάσχα κάθε γειτονιά, είναι μία μεγάλη υπαίθρια ψησταριά, όπου ο χορός και το τραγούδι έχουν τον πρώτο λόγο, ενώ προσφέρονται κρασί και παραδοσιακοί μεζέδες δωρεάν. 

Στη Ναύπακτο, το βράδυ της Μ. Παρασκευής, πλήθος κόσμου, ντόπιοι και επισκέπτες, ακολουθούν την περιφορά του Επιταφίου, σχηματίζοντας πομπές, οι οποίες διέρχονται από το λιμάνι, όπου είναι αναμμένες δάδες ειδικά τοποθετημένες στις τάπες του Κάστρου, γύρω από το λιμάνι. Στο μέσον της εισόδου του λιμανιού οι δάδες σχηματίζουν μεγάλο σταυρό, που φωταγωγεί ολόκληρο το λιμάνι παρουσιάζοντας μία φαντασμαγορική εικόνα. Το έθιμο συνδυάζει τη θρησκευτική μυσταγωγία με την ηρωική προσπάθεια του μπουρλοτιέρη Ανεμογιάννη να πυρπολήσει τη τουρκική ναυαρχίδα στο χώρο αυτό. 

Στο Λεωνίδιο, το πιο εντυπωσιακό έθιμο της περιοχής είναι όταν το βράδυ της Ανάστασης, οι πιστοί των ενοριών, κατασκευάζουν φωτεινά «αερόστατα» τα οποία και αφήνουν να πετάξουν ψηλά στον ουρανό.

Στην Καλαμάτα, αναβιώνει ένα έθιμο, που πηγάζει από τους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821, ο διαγωνισμός των «μπουλουκιών». Οι διαγωνιζόμενοι με παραδοσιακές ενδυμασίες και οπλισμένοι με σαΐτες, δηλαδή με χαρτονένιους σωλήνες γεμάτους μπαρούτι, επιδίδονται σε σαϊτοπόλεμο, στο γήπεδο του Μεσσηνιακού με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου. 

Στην Κύθνο, έχουν ένα ιδιαίτερο πασχαλινό έθιμο, το έθιμο της «κούνιας». Σύμφωνα μ’ αυτό, την Κυριακή του Πάσχα στην κεντρική πλατεία του χωριού, στήνεται μια κούνια στην οποία κουνιούνται εναλλάξ αγόρια και κορίτσια ντυμένα με παραδοσιακές στολές. Σύμφωνα με το έθιμο, όποιο αγόρι κουνήσει ένα κορίτσι και το αντίθετο, δεσμεύεται ενώπιων Θεού και ανθρώπων, για γάμο! Το βράδυ του Μ. Σαββάτου επικρατεί το έθιμο του «συχώριου», δηλαδή όλοι όσοι έχουν πεθαμένους συγγενείς φέρνουν στην εκκλησία ψητά, κρασί και ψωμί, τα οποία έχει «διαβάσει» ο παπάς και τα προσφέρουν στους επισκέπτες και στους κατοίκους του νησιού. 

Στη Σύρο, το Πάσχα βιώνει με ιδιαίτερο τρόπο. Οι δύο θρησκευτικές της κοινότητες, η Ορθόδοξη και η Καθολική, γιορτάζουν συγχρόνως τις μέρες του Πάσχα. Οι Επιτάφιοι των Καθολικών στην Άνω Σύρο ξεκινούν από τον ναό του Αγίου Γεωργίου. Στην Ερμούπολη ο επιτάφιος των Καθολικών ξεκινάει από τον Ιερό Ναό Ευαγγελιστών, οι επιτάφιοι των Ορθοδόξων, από τις ενορίες Αγίου Νικολάου, της Κοιμήσεως και τη Μητρόπολη της Μεταμορφώσεως. Κατά την περιφορά τους συναντώνται στην κεντρική πλατεία Μιαούλη, όπου γίνεται κατανυκτική δέηση. 

Στην Πάρο, η περιφορά του Επιταφίου της Μάρπησσας, παρουσιάζει ενδιαφέρον καθώς κατά την διάρκειά της, γίνονται δεκαπέντε περίπου στάσεις. Σε κάθε στάση φωτίζεται και ένα σημείο του βουνού, όπου τα παιδιά ντυμένα Ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού, αναπαριστούν σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, το Μαρτύριο της Σταύρωσης και την Ανάσταση. Τα μεσάνυκτα του Μ. Σαββάτου, το νησί γεμίζει από φώτα και τον θόρυβο των αμέτρητων πυροτεχνημάτων. 

Στην Πάτμο, το νησί της Αποκάλυψης, έχουν ένα μοναδικό έθιμο, που κάθε χρόνο έχει την τιμητική του στην χώρα του νησιού και αυτό είναι το έθιμο του «νιπτήρα». Αυτός λοιπόν στολίζεται με βάγια και πολύχρωμα ανοιξιάτικα λουλούδια. Την Μεγάλη Πέμπτη οι κάτοικοι του νησιού, αναπαριστούν τον Μυστικό Δείπνο.
Το Μ. Σάββατο το βράδυ πριν από την Ανάσταση, το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε ηρωικό εξάμετρο με κώντιο και την Κυριακή του Πάσχα, στο Μοναστήρι της Πάτμου γίνεται η δεύτερη Ανάσταση κατά την οποία το Αναστάσιμο Ευαγγέλιο διαβάζεται σε επτά γλώσσες και από τον ηγούμενο μοιράζονται κόκκινα αυγά στους πιστούς. 

Στην Ρόδο, το Σάββατο του Λαζάρου, τα παιδιά γυρνούν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν τον «Λάζαρο», συγκεντρώνοντας χρήματα και  αυγά για τους ιερείς. 
Παλαιότερα, κανένας γεωργός δεν πήγαινε στο χωράφι του να εργαστεί, γιατί όπως πίστευαν, ό,τι έπιαναν θα μαραινόταν. Επιτρεπόταν μόνο η συγκέντρωση ξερών κλαδιών για το άναμμα των φούρνων τη Μεγάλη Εβδομάδα για το ψήσιμο των κουλουριών. Του Λαζάρου, επίσης, σε όλα τα σπίτια οι νοικοκυρές φτιάχνουν στριφτά κουλουράκια, «τα Λαζαράκια», συμβολίζοντας με τον τρόπο αυτό το σώμα του Λαζάρου που ήταν τυλιγμένο στο σάβανο. 

Στην Κω, ενώ οι μεγάλοι ασχολούνται με τις πασχαλινές δουλειές και τον εκκλησιασμό, τα παιδιά προετοιμάζονται για την Ανάσταση. Παίρνουν μεγάλα κλειδιά από εκείνα που είχαν οι παλιές κλειδαριές, δένουν με ένα σχοινί το κλειδί με μπαρούτι και βάζουν το καρφί στην τρύπα του κλειδιού, το βράδυ της Ανάστασης το χτυπούν δυνατά στον τοίχο για να εκπυρσοκροτήσει. Άλλοι κόβουν μακριές λωρίδες χαρτιού, βάζουν στην άκρη της κάθε λωρίδας μπαρούτι και ένα φυτίλι, την τυλίγουν τριγωνικά, ώστε να προεξέχει το φυτίλι που το ανάβουν και από την ώρα που ο παπάς λέει το «Χριστός Ανέστη». Το πρωί του Μ. Σαββάτου, η εκκλησία στρώνεται με μικρά μοβ μυρωμένα λουλούδια του βουνού που λέγονται λαμπρές. Οι νοικοκυρές φτιάχνουν τις λαμπρόπιττες και το γεμιστό αρνί.

Στην Χίο, ο ρουκετοπόλεμος είναι ένα παλιό Βρονταδούσικο έθιμο που έχει τις ρίζες του από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Οι κάτοικοι των ενοριών του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερειθιανής, δύο εκκλησιών που βρίσκονται αντικριστά, έφτιαχναν παλιά, αυτοσχέδια κανονάκια, που με τα χρόνια εξελίχθηκαν σε αυτοσχέδιες ρουκέτες. Ο ρουκετοπόλεμος, αποτελεί ένα ιδιαίτερο έθιμο στην Χίο, γι’ αυτό και η προετοιμασία των ρουκετών ξεκινά αμέσως μετά το Πάσχα για να είναι έτοιμες τον επόμενο χρόνο. Οι ποσότητες, τα τελευταία χρόνια, φτάνουν στις μερικές χιλιάδες και το θέαμα που δημιουργείται από τις ρουκέτες που εκτοξεύονται στον ουρανό του Βροντάδου το βράδυ της Ανάστασης είναι φαντασμαγορικό. Τα τελευταία χρόνια έχουν ληφθεί μέτρα για την προστασία των παρευρισκομένων, έτσι ώστε να διασωθεί το έθιμο.

Στην Ύδρα, έχουν ένα ξεχωριστό έθιμο την Μεγάλη Παρασκευή. Εκεί στην συνοικία Καμίνι, ο Επιτάφιος μπαίνει στην θάλασσα και διαβάζεται η ακολουθία του. Ξεχωριστή θέση έχουν και τα πολύχρωμα βαρελότα που φωτίζουν στην συνέχεια τον ουρανό.

Στην Κέρκυρα, ο επιβλητικός Επιτάφιος ξεκινά από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Παλαιό Φρούριο. Μέχρι της 9.30 το βράδυ, από κάθε εκκλησία βγαίνει ο Επιτάφιος με την απαραίτητη μπάντα της ενορίας, τις χορωδίες, τους πιστούς. Τελευταίος βγαίνει ο μεγαλοπρεπέστατος επιτάφιος της Μητρόπολης. Στις 9 το πρωί γίνεται η περιφορά του Επιταφίου της Εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνα, καθώς το 1574 οι Βενετσιάνοι απαγόρευσαν στους ορθοδόξους την περιφορά του την Μ.Παρασκευή, και από τότε οι Κερκυραίοι πραγματοποιούν την περιφορά μαζί με το Σεπτό Σκήνωμα του Αγίου. Είναι η πιο παλιά και πιο κατανυκτική Λιτανεία που βγαίνει σε ανάμνηση του θαύματος του Αγίου, που έσωσε τον Κερκυραϊκό λαό από την σιτοδεία.
Στις 11 το πρωί του Μ. Σαββάτου ο κόσμος περιμένει την πρώτη Ανάσταση. Όταν τελειώνει η ακολουθία στη Μητρόπολη, χτυπούν οι καμπάνες των εκκλησιών και από τα παράθυρα των σπιτιών πέφτουν κατά χιλιάδες, πήλινα δοχεία (μπότιδες) στους δρόμους, με μεγάλο κρότο. Αυτό το έθιμο έχει τις ρίζες του στο χωρίον του Ευαγγελίου «Συ δε Κύριε Ανάστησόν με ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεραμέως». 

Ένα άλλο Κερκυραϊκό Πασχαλινό έθιμο που αναβιώνει είναι το «Μαστέλο» (βαρέλι). Στην «Pinia» και κάτω από την Μεταλλική Κουκουνάρα που κρέμεται ασάλευτη μαζεύονται οι Φακίνοι, οι αχθοφόροι της πόλης, οι Πινιαδώροι, οι οποίοι τοποθετούσαν στη μέση του πεζοδρομίου ένα ξύλινο βαρέλι. Το στόλιζαν με μυρτιές και βέρντε, του έβαζαν νερό και αυτοί σκορπισμένοι στο γύρο χώρο, παρακαλούσαν τους περαστικούς, που αυτή την ώρα ήταν πάρα πολλοί, να ρίξουν νομίσματα για ευχές στο νερό. Όταν πλησίαζε η ώρα της πρώτης Ανάστασης, οι Πηνιαδώροι σκορπισμένοι στην περιοχή της Πιάτσας κυνηγούσαν να βρουν κάποιον να τον ρίξουν στο βαρέλι. Αυτός μουσκίδι έβρεχε τον κόσμο γύρω του, ενώ περνούσαν οι μπάντες μας, παίζοντας το αλέγκρο μαρς «Μη φοβάστε Γραικοί». Στο τέλος έβγαινε ο βρεγμένος με γέλια και χαρές και έπαιρνε τα χρήματα που είχε το βαρέλι. 

Το βράδυ του Μ. Σαββάτου γίνεται η Ανάσταση στην Ανω Πλατεία. Όλα τα παράθυρα των γύρω σπιτιών είναι ανοιχτά με κεράκια αναμμένα. Τα παράθυρα των μεγάλων εξαορόφων σπιτιών, μαζί με το καταπληκτικό θέμα των χιλιάδων κεριών και των πιστών που παρακολουθούν την τελετή της Ανάστασης στη μεγαλύτερη πλατεία της Ελλάδας, συνθέτουν μία μεγαλειώδη εικόνα. Η Αναστάσιμος Ακολουθία συνεχίζεται στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής. Την Κυριακή του Πάσχα κάθε εκκλησία, όπως συμβαίνει και με τους Επιταφίους, βγάζει την Ανάσταση με φιλαρμονικές, σχολεία, προσκόπους και χορωδίες.

Στη Ζάκυνθο, η κατανυκτική ατμόσφαιρα και οι ιδιαιτερότητες του «Ζακυνθινού Πάσχα» με τα ιδιόμορφα «αντέτια» (έθιμα) το κάνουν να είναι ξεχωριστό. Το μεσημέρι της Μ.Παρασκευής, πλήθος πιστών συμμετέχει στην περιφορά του Εσταυρωμένου που διασχίζει όλη την πόλη. Στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων, η περιφορά του Επιταφίου, σύμφωνα με παμπάλαιο τοπικό έθιμο, γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες του Μ.Σαββάτου, ενώ με την ανατολή του ηλίου, ο Δεσπότης σηκώνει την Ανάσταση. Με το πρώτο χτύπημα της καμπάνας, ο Δεσπότης αφήνει ελεύθερα άσπρα περιστέρια ενώ από το καμπαναριό πετάνε στο δρόμο πήλινα δοχεία, όπως και όλοι οι κάτοικοι του νησιού από τα παράθυρά τους. 

Στη Λευκάδα, το βράδυ της Μ.Παρασκευής γίνεται στον κεντρικό δρόμο της πόλης, με κατάληξη την παραδοσιακή, ενετική, κεντρική πλατεία, η περιφορά των Επιταφίων των ενοριών, συνοδεία Φιλαρμονικής. Το Μ.Σάββατο το πρωί, η Φιλαρμονική παίζει στους δρόμους της πόλης χαρούμενους σκοπούς, ενώ οι νοικοκυρές πετούν και σπάζουν έξω από τα σπίτια τους διάφορα πήλινα αγγεία. .

Στη Θάσο, στην Κοινότητα Λιμεναρίων διατηρείται το πανάρχαιο έθιμο «Για βρέξ Απρίλη μ», που γιορτάζεται την Τρίτη του Πάσχα. Συγκροτήματα απ όλη την Ελλάδα χορεύουν δημοτικούς χορούς. 

Στην Ιερισσό της Χαλκιδικής έχουν το έθιμο «Του μαύρου νιου τ αλώνι», που γιορτάζεται την Τρίτη του Πάσχα. Μετά την επιμνημόσυνη δέηση και την εκφώνηση του πανηγυρικού, οι γεροντότεροι αρχίζουν τον χορό. Σιγά-σιγά πιάνονται όλοι οι κάτοικοι και συχνά ο χορός έχει μήκος τετρακόσια μέτρα. Τραγουδούν και χορεύουν όλα τα Πασχαλινά τραγούδια και τελειώνουν με τον «Καγκέλευτο» χορό, που είναι η αναπαράσταση της σφαγής 400 Ιερισσιωτών από τους Τούρκους, κατά την επανάσταση του 1821. Ο χορός περνά κάτω από δάφνινη αψίδα όπου υπάρχουν δύο παλικάρια με υψωμένα σπαθιά και στη μέση του τραγουδιού διπλώνεται στα δύο με τους χορευτές να περνούν ο ένας απέναντι από τον άλλο για τον τελευταίο χαιρετισμό. Κατά την διάρκεια της γιορτής μοιράζεται, καφές που βράζει σε μεγάλο καζάνι «ζωγραφίτικος», τσουρέκια και αυγά.

Στο Λιτόχωρο Πιερίας την Μ.Πέμπτη το βράδυ στολίζονται οι επιτάφιοι που φτιάχνονται από ανύπαντρες κοπέλες, οι οποίες όλη την Σαρακοστή φτιάχνουν λουλούδια από ύφασμα. Την Μ. Παρασκευή το βράδυ γίνεται στο παζάρι η συνάντηση των Επιταφίων που συνοδεύονται από χορωδίες Λιτοχωριτών.
Στις Γκαγκάλες του Ηρακλείου της Κρήτης, πριν την ανάσταση, όλα τα παιδιά του χωριού μαζεύουν ξύλα και οτιδήποτε άλλο μπορεί να καεί και τα αφήνουν στο προαύλιο της εκκλησίας. Την παραμονή της Ανάστασης σχηματίζουν ένα βουνό από τα ξύλα και στην κορυφή έχουν ένα σκιάχτρο με ένα παλιό κουστούμι που υποτίθεται ότι είναι ο Ιούδας και την ώρα που ο παπάς λεει το «Χριστός Ανέστη» βάζουν φωτιά και τον καίνε. Η νύχτα γίνεται μέρα από τα πυροτεχνήματα, η καμπάνα του χωριού χτυπά συνεχώς και οι παλιότεροι λένε ότι όταν αυτοί ήταν μικροί δεν άφηναν για τρία μερόνυχτα την καμπάνα να σταματήσει για το καλό.



Μάκης Μωραίτης
πηγή : διάφορα άρθρα στο διαδίκτυο

Πέμπτη 10 Απριλίου 2014

Παγκόσμια Ημέρα κατά της ασθένειας του Πάρκινσον


11 Απριλίου. Παγκόσμια Ημέρα κατά της ασθένειας του Πάρκινσον.

Καθιερώθηκε το 1997 μετά από πρωτοβουλία της Ευρωπαικής ένωσης για την ασθένεια Πάρκινσον (EPDA) και την υποστήριξη του παγκοσμίου οργανισμού υγείας
Η επιλογή της συγκεκριμένης ημερομηνίας έγινε λόγω της ημερομηνίας γέννησης του Άγγλου γιατρού Τζέιμς Πάρκινσον (1755-1824). 

Ο Τζέιμς Πάρκινσον, το 1817 περιέγραψε τη συμπτωματολογία της ασθένειας που πλήττει το νευρικό σύστημα του ανθρώπου και τη διατύπωσε στην έκθεσή του με τίτλο «An Essay On The Shaking Palsy». 

Τον ίδιο χρόνο (1997) δόθηκε στη δημοσιότητα η «Χάρτα της E.P.D.A.» που σκοπό είχε να ενημερώσει τους πάσχοντες από την ασθένεια για τα δικαιώματά τους, αλλά και να ευαισθητοποιήσει το παγκόσμιο κοινό. Σύμφωνα με τη «Χάρτα της E.P.D.A.» οι άνθρωποι που πάσχουν από τη Ν. Πάρκινσον έχουν το παρακάτω δικαιώματα :

  • Συμβουλεύονται γιατρούς με εξειδίκευση στη νόσο Πάρκινσον
  • Να λαμβάνουν γνώση για σωστή και έγκυρη διάγνωση
  • Να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υποστήριξης και βοήθειας  
  • Να λαμβάνουν συνεχή φροντίδα
  • Να παίρνουν ενεργό μέρος στη διαχείριση/αντιμετώπιση της ασθένειάς τους

Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια προοδευτική, χρόνια και περίπλοκη νευροεκφυλιστική ασθένεια της μέλαινας ουσίας, η οποία είναι υπεύθυνη για την παραγωγή της ντοπαμίνης. Με άλλα λόγια είναι το αποτέλεσμα της καταστροφής των νευρικών κυττάρων που παράγουν τον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη στον εγκέφαλο.

Η ντοπαμίνη βοηθά την δημιουργία και τον έλεγχο της κίνησης του σώματός μας. Λόγω αυτής της έλλειψης της ντοπαμίνης, τα μηνύματα του εγκεφάλου δεν μεταδίδονται ομαλά στους μυς, με αποτέλεσμα προβλήματα ελέγχου της κίνησης.
Η έλλειψη της ντοπαμίνης είναι η αιτία συμπτωμάτων όπως τρόμος (τρεμούλα), δυσκαμψία, βραδυκινησία, ακαμψία, ελλιπής ισορροπία και αστάθεια και κακός συντονισμός των μελών του σώματος. 
Μια παρόμοια εκφυλιστική διαδικασία απαντάται στη φύση με τη γήρανση, αλλά στη νόσο του Πάρκινσον αυτή η διαδικασία επιταχύνεται. Η νόσος δεν έχει θεραπεία και επηρεάζει όλες τις πλευρές της καθημερινής ζωής.

Σήμερα περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι ζουν με τη συγκεκριμένη νόσο , αριθμός που αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030.  Είναι η δεύτερη πιο συχνά εμφανιζόμενη νευροεκφυλιστική νόσος (μετά από τη νόσο του Αλτσχάιμερ) και η συχνότητά της θα συνεχίσει να αυξάνεται καθώς αυξάνεται και το ποσοστό των ηλικιωμένων στον συνολικό πληθυσμό.

Η νόσος του Πάρκινσον κατά κύριο λόγο χαρακτηρίζεται από κινητικά συμπτώματα, τα οποία περιλαμβάνουν τρέμουλο, ακαμψία, βραδυκινησία και αστάθεια. Ωστόσο, η νόσος Πάρκινσον συνδέεται επίσης και με συμπτώματα που δεν έχουν άμεση σχέση με την κίνηση, τα οποία περιλαμβάνουν απώλεια της γεύσης και της αίσθησης της όσφρησης, διαταραχές ύπνου, γαστρεντερικά προβλήματα, δυσκοιλιότητα, δυσκολία κατάποσης.

Στο ιστορικό της νόσου του Πάρκινσον επίσης περιλαμβάνονται διαταραχές όπως άγχος, πόνος, κόπωση, κατάθλιψη, σεξουαλική δυσλειτουργία, παραισθήσεις και ψύχωση, γνωστική δυσλειτουργία και άνοια. Αυτά τα συμπτώματα συχνά έχουν ως αποτέλεσμα την ανάγκη για επιπλέον φροντίδα και για νοσηλεία.

Η βαρύτητα της νόσου του Πάρκινσον διαφέρει από άτομο σε άτομο (καθώς κάθε περίπτωση είναι μοναδική) και υπολογίζεται συνήθως με ειδικές κλίμακες που την διαχωρίζουν σε στάδιο από το 0 μέχρι το 5, όπου το στάδιο 0 περιλαμβάνει αυτούς που δεν έχουν συμπτώματα και το στάδιο 5 είναι η πιο σοβαρή μορφή. Αξίζει να πούμε ότι τα συμπτώματα μπορούν να ποικίλλουν από την μία ημέρα στην άλλη κι ότι σχεδόν πάντα περιλαμβάνουν επιπτώσεις τόσο σωματικές, όσο και γνωστικές και ψυχολογικές.

Από τον Απρίλιο του 2005, η κόκκινη τουλίπα είναι επίσημα το παγκόσμιο σύμβολο της ασθένειας Πάρκινσον.


παρακάτω ακολουθεί ένα βίντεο από την εκπομπή Υγεία για όλους, που αναφέρεται στη συγκεκριμένη νόσο






Μάκης Μωραίτης

Παρασκευή 28 Μαρτίου 2014

Γιατί αλλάζουμε την ώρα στα ρολόγια μας δυο φορές το χρόνο?

Μιας και έφτασε ο καιρός ώστε να αλλάξουμε την ώρα στα ρολόγια , ας δούμε το λόγο που εφαρμόζεται αυτό δύο φορές το χρόνο.
Ο «υπεύθυνος» για την αλλαγή της ώρας είναι ο Βενιαμίν Φραγκλίνος, ο οποίος φέρεται το 1784 να κάνει λόγο στην αλλαγή της ώρας από τότε. Συγκεκριμένα, σε μία επιστολή του που δημοσιεύθηκε σε μία γαλλική εφημερίδα, έκανε την πρόταση οι άνθρωποι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες να ξυπνούν και να προσέρχονται στις εργασίες τους μία ώρα νωρίτερα, ώστε να υπάρχει διαθέσιμο περισσότερο φυσικό φως κατά τους θερινούς μήνες και να ανάβουν τα φώτα αργότερα. Στην πραγματικότητα ο Φραγκλίνος πρότεινε αντί να αλλάζουν οι δείχτες του ρολογιού να αλλάζουν οι άνθρωποι τα ωράριά τους, με στόχο πάντα την εξοικονόμηση ενέργειας!
Αυτή η αλλαγή έχει σαν αποτέλεσμα την εξοικονόμηση 210 ενεργειακών ωρών, συνολικά στους 7 μήνες της θερινής ώρας. 
Η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε η ιδέα ήταν από την γερμανική κυβέρνηση κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου από 30 Απριλίου ως 1η Οκτωβρίου του 1916. Λίγο μετά το Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησε εφαρμόζοντας την θερινή ώρα από 21 Μαΐου ως 1η Οκτωβρίου 1916. Αργότερα, στις 19 Μαρτίου του 1918, το Αμερικανικό Κογκρέσο καθιέρωσε την τυπική χρήση των χρονικών ζωνών και επισημοποίησε την αλλαγή της θερινής ώρας για όλον τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Το μέτρο αυτό όμως καταργήθηκε αμέσως, λόγω της δυσαρέσκειας του κόσμου.
Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά. Στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε αυτό επειδή από τις 15 Ιουλίου έως 28 Ιουλίου στις 04:00 ώρα, του 1916, τα ρολόγια στην Ελλάδα είχαν τεθεί 25 λεπτά μπροστά στην εισδοχή της ώρας ζώνης. Έτσι η διαφορά σε σχέση με το φως του Ήλιου που καθορίζει και τον πραγματικό χρόνο γινόταν πολύ μεγάλη κυρίως στα δυτικά τμήματα της χώρας και περισσότερο στη Κέρκυρα. Τούτο είχε ως συνέπεια να εγκαταλειφθεί.
Στη δεκαετία όμως του 1970, μόλις δύο χρόνια μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973 αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της Ευρώπης συμπεριλαμβανομένης τότε και της Ελλάδας με έναρξη το 1975.
Η αλλαγή της ώρας, σύμφωνα με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποχρεώνει όλα τα κράτη μέλη να τηρήσουν με νόμο,(2000/C 337 Ε/18), γίνεται, πλέον, την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου στη 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς (GMT) και τελειώνει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου του ίδιου έτους πάλι στη 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς. Επομένως η αλλαγή είναι ταυτόχρονη για όλα τα κράτη μέλη τα οποία έχουν υιοθετήσει το μέτρο.

Μάκης Μωραΐτης

Κυριακή 23 Μαρτίου 2014

12 Μαρτίου - 25 χρόνια ιντερνετ

12 Μαρτίου. πριν 25 χρόνια κάτι νέο δημιουργήθηκε. Το όνομά του;  ΙΝΤΕΡΝΕΤ .
Όμως ποιός μπορεί να ξέρει αν θα υπήρχε, αν δεν δύο δεκαετίες πριν δεν είχε προηγηθεί το ARPANET, το πρώτο δίκτυο μεταγωγής δεδομένων σε «πακέτα».
Το πρώτο μήνυμα από το τότε πρωτόγονο διαδίκτυο (ARPANET), εστάλη το 1969, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες (UCLA). Αν και μη ολοκληρωμένη προσπάθεια, το σύστημα πρόλαβε να στείλει μόλις δύο γράμματα και μετά «κράσαρε», σύντομα βελτιώθηκε και άρχισαν να διακινούνται δεδομένα, ανοίγοντας τότε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία των επικοινωνιών.
Σήμερα η αίθουσα που έγινε αυτή η πρώτη προσπάθεια, έχει μετατραπεί σε μουσείο, δίνοντας την ευκαιρία στο κοινό να δει από που ξεκίνησαν όλα.
Το όνομα αυτής της αίθουσας ''ΑΙΘΟΥΣΑ 3420'' .
Εκ πρώτης όψεως δεν «τραβάει» καθόλου το μάτι , μέσα από το τζάμι της , φαίνεται ένα αρχαίο μηχάνημα (σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα) που μοιάζει με γραφομηχανή και κάτι που μοιάζει με μεταλλική ντουλάπα , απ'όπου προεξέχουν ηλεκτρονικά καλώδια και εξαρτήματα.

Η αρχική ιδέα
Ενώ ήταν ακόμα φοιτητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, του Λέοναρντ Κλάινροκ, είχε  την ιδέα της  μετάδοσης δεδομένων ως ανεξάρτητων «πακέτων» σε κόμβους, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιούνται από πολλούς χρήστες. Η ιδέα του Κλαινροκ, την οποία την ανέπτυξε στο διδακτορικό του, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, προσέλκυσε το ενδιαφέρον της ARPA,  της Υπηρεσίας Προωθημένων Ερευνών του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας (νυν DARPA). Η ARPA αποφάσισε να χρηματοδοτήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη ενός τέτοιου πρωτοποριακού δικτύου.
Μία ομάδα μηχανικών ηλεκτρονικών υπολογιστών της BBN ανέπτυξε έναν πρωτοποριακό κόμβο διεπαφής επεξεργασίας μηνυμάτων - Interface Message Processor ή IMP - ο οποίος αποτέλεσε ουσιαστικά το πρώτο router. Ο πρώτος IMP τοποθετήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Λος Άντζελες στην Καλιφόρνια, όπου εργαζόταν πλέον ο δρ Κλάινροκ, ο οποίος και ανέλαβε να σχεδιάσει το δίκτυο και να διεξαγάγει πειράματα.

Το πρώτο μήνυμα
Στις 29 Οκτωβρίου του 1969 η ομάδα των μηχανικών μαζί με τον δρ Κλάινροκ,  συγκεντρώθηκαν στην αίθουσα 3420 για να επιχειρήσουν την πρώτη τους προσπάθεια στο να στείλουν το πρώτο μήνυμα στο Ινστιτούτο Ερευνών του Στάνφορντ, όπου είχε εγκατασταθεί ένας δεύτερος κόμβος. Το μήνυμα ήταν «LOGIN», μόλις όμως πάτησαν τα πρώτα δύο πλήκτρα το σύστημα «κράσαρε». Το πρώτο μήνυμα, λοιπόν, που στάλθηκε από το δίκτυο που αργότερα θα εξελισσόταν στο Internet ήταν, όπως αφηγήθηκε ο ίδιος ο καθηγητής Κλάινροκ στο διαδικτυακό περιοδικό Gizmodo, ένα απλό «LO». Μία ώρα αργότερα, ωστόσο, οι ερευνητές επανέλαβαν την προσπάθεια, αυτή τη φορά με επιτυχία.
Τον Δεκέμβριο του 1969 τέσσερις IMP είχαν εγκατασταθεί σε μόνιμη βάση - στο UCLA, στο Στάνφορντ, στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα και στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα. Το 1970 οι IMP πέρασαν στην Ανατολική Ακτή, ενώνοντας 13 κόμβους σε διάφορα ερευνητικά κέντρα. Το 1971 ο αριθμός αυξήθηκε στους 18 και η ανάπτυξη αυτή συνεχίστηκε με σταθερό ρυθμό: το 1981 το δίκτυο έφθασε πλέον να ενώνει 213 υπολογιστές, ενώ ένας ακόμη συνδεόταν κάθε 20 ημέρες, οδηγώντας σταθερά στην «έκρηξη» του Internet που ακολούθησε.

Μετά την πρώτη δόξα, ωστόσο, η αίθουσα 3420 πέρασε στην... αφάνεια. Τα «αρχαία» πλέον με την πρόοδο της τεχνολογίας αποσύρθηκαν και ο χώρος μετατράπηκε σε εργαστήριο με μοντέρνο εξοπλισμό για τις επόμενες γενιές φοιτητών. Το 2011, το πανεπιστήμιο ίδρυσε το Κέντρο Ιντερνετικών Σπουδών Κλάινροκ (Kleinrock Center for Internet Studies) προς τιμήν του καθηγητή. Ο ίδιος ο Λέοναρντ Κλάινροκ ανέλαβε, μαζί με μια ομάδα συνεργατών του, να «αναστήσει» το «δωμάτιο του Internet», ώστε να γίνει η έδρα του νέου κέντρου.

Πέραν του ηλεκτρονικού εξοπλισμού, η αίθουσα αποκαταστάθηκε πλήρως, αποκτώντας το ντεκόρ της εποχής με κάθε λεπτομέρεια - η ομάδα των ερευνητών συνέθεσε ακόμη και το ίδιο χρώμα στους τοίχους με βάση παλιές φωτογραφίες. Έτσι, σήμερα οι επισκέπτες μπορούν να δουν «ζωντανό» ένα κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας μας, και από που ξεκίνησε αυτό που σήμερα είναι τόσο απαραίτητο σε όλους μας.








Μάκης Μωραΐτης

Σάββατο 22 Μαρτίου 2014

Ο Κολοσσός της Ρόδου

Ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου θεωρείται ο Κολοσσός της Ρόδου. Ήταν ένα τεράστιο σε διαστάσεις άγαλμα το οποίο απεικόνιζε τον θεό Ήλιο. Σύμφωνα με το θρύλο, τον 4ο π.Χ. αιώνα ο θεός Ήλιος έσωσε τη Ρόδο από την πολιορκία του Μακεδόνα στρατηγού Δημητρίου του Πολιορκητή.
Λόγω ότι οι Ρόδιοι αρνήθηκαν να βοηθήσουν στην εκστρατεία του Αντίγονου ΙΑ του Μακεδόνα, το 305 π.Χ., εναντίον του Πτολεμαίου της Αιγύπτου, έστειλε τον γιό του να τιμωρήσει του Ροδίους. Ο Δημήτριος ο Πολιορκητής κατέπλευσε στη Ρόδο με 200 πολεμικά πλοία, στα οποία επέβαιναν 40.000 στρατιώτες. Οι Ρόδιοι είχαν να αντιπαρατάξουν μόνον 6.000 - 7.000 άνδρες. Με έναν πολιορκητικό πύργο ύψους 46 μέτρων κι επενδυμένο με σιδερένια φύλλα,σφυροκοπούσαν τα τείχη της πόλης. Αν και προκλήθηκαν αρκετά ρήγματα, οι Ρόδιοι απώθησαν τους πολιορκητές, αναγκάζοντάς τους να συμβιβαστούν. Με το χαρακτηριστικό επιχειρηματικό τους δαιμόνιο, οι Ρόδιοι πούλησαν τον πύργο και τον υπόλοιπο πολεμικό εξοπλισμό αντί ενός υπέρογκου ποσού, το οποίο διέθεσαν για να τιμήσουν τον θεό που τους έσωσε.
Για να ευχαριστήσουν τον προστάτη τους , οι Ρόδιοι έδωσαν εντολή στον Χάρη τον Λίνδιο , μαθητή του Λύσιππου, τον 3ο π.Χ. αιώνα. Ήταν ένα γιγάντιο, σε μέγεθος μπρούτζινο άγαλμα, λέγεται ότι είχε το ίδιο μέγεθος με το Άγαλμα της Ελευθερίας στη Νέα Υόρκη, αν και στηριζόταν σε χαμηλότερη βάση. Υψωνόταν περίπου 33 μέτρα πάνω από το μαρμάρινο βάθρο του, δηλ ήταν δυόμιση φορές υψηλότερο από το άγαλμα του Δία στην Ολυμπία (έργο του Φειδία).Η όψη του αγάλματος λέγεται ότι διακρινόταν από την είσοδο του λιμένα της Ρόδου. Αν και ορισμένοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ο Χάρης είχε δώσει στο πρόσωπο του Κολοσσού τα χαρακτηριστικά του Αλέξανδρου( ο Χάρης ήταν γνωστός για τις ρεαλιστικές προτομές του Μεγάλου Αλεξάνδρου), ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε για την ακριβή όψη του αγάλματος. 


Το βάθρο του αγάλματος ήταν από λευκό μάρμαρο. Ο Φίλων ο Βυζάντιος αναφέρει ότι χρησιμοποιήθηκαν 15 τόνοι από μπρούντζο και 9 τόνοι σιδήρου. Υπολογίζεται, όμως, ότι οι αληθινές ποσότητες ήταν πολύ μεγαλύτερες. Λαμβάνοντας υπ`όψιν ότι το Άγαλμα της Ελευθερίας στην Νέα Υόρκη έχει το ίδιο περίπου μέγεθος και βάρος 225 τόνους, ο Κολοσσός πρέπει να είχε ανάλογο βάρος. Το ότι τα πόδια του Κολοσσού ήταν ενωμένα, σήμαινε ότι ο Χάρης έπρεπε να δώσει λύσεις σε αρκετά τεχνικά προβλήματα. Μετά την αγκύρωση των πελμάτων του αγάλματος στο βάθρο ύψους 12 μέτρων, ο Χάρης κατασκεύασε έναν τεράστιο σκελετό από πέτρινα υποστυλώματα και σιδερένιες ράβδους, πάνω στον οποίο προσαρμόστηκαν χυτά μπρούντζινα φύλλα. Η γιγαντιαία μορφή, που ολοκληρώθηκε σε 12 χρόνια, καλύφθηκε με μπρούντζινη επένδυση. Όταν απομακρύνθηκε ο βοηθητικός τεχνητός γήλοφος που περιέβαλλε το άγαλμα, και ο Ήλιος αποκαλύφθηκε στους κατοίκους της Ρόδου, ο Χάρης πρέπει να άφησε ένα στεναγμό ανακούφισης. Είχε επίσης πάρει αποτελεσματικά μέτρα κατά του κινδύνου των ισχυρών ανέμων, που θα μαστίγωναν την εύθραυστη κατασκευή.



Το άγαλμα ήταν μια «διαφήμιση» για την πόλης, απόδειξη του πλούτου και της τεχνολογίας της. Δυστυχώς, όμως, γύρω στο 226 π.Χ., μόλις 60 χρόνια μετά τα αποκαλυπτήρια, ο Κολοσσός κατέρρευσε, καθώς τα γόνατά του τσακίστηκαν από ένα σεισμό. 


Το 654 μ.Χ., 900 χρόνια μετά την κατάρρευση του Κολοσσού, οι Σαρακηνοί λεηλάτησαν τη Ρόδο και πούλησαν τον τεμαχισμένο Ήλιο ως μέταλλο. Λέγεται ότι ο αγοραστής χρησιμοποίησε 900 καμήλες για τη μεταφορά των θραυσμάτων στη Συρία. Έτσι το είδωλο του θεού που κάποτε έσωσε την πόλη από την ξένη εισβολή είχε μια μοίρα ανάλογη με εκείνη της πολιορκητικής μηχανής του Δημήτριου, που με την πώλησή της χρηματοδοτήθηκε η ανέγερση του Κολοσσού. Το γιγαντιαίο άγαλμα του Χάρη ήταν ένα θαύμα, που ταυτίστηκε με το μεγαλείο αλλά και τη ματαιότητα της ανθρώπινης φιλοδοξίας.

Ο Κολοσσός της Ρόδου δεν ήταν μόνο ένα έργο απαράμιλλης τέχνης και αισθητικής. Χτίστηκε ως ευγνωμοσύνη προς τον Θεό Ήλιο, προστάτη του νησιού, και συμβόλιζε την ελευθερία και ανεξαρτησία των Ροδίων. Παρ`όλο που το έργο καταστράφηκε 60 μόλις χρόνια μετά την κατασκευή του, η φήμη του πέρασε τα όρια της Ελλάδας, και έμεινε στην ιστορία ως ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Ως εκ τούτου, μέχρι σήμερα η λέξη «Κολοσσιαίο» σημαίνει στα Ελληνικά ένα εντυπωσιακό, μεγάλο σε μέγεθος, έργο και έχει υπεισέλθει με την ίδια σημασία σε όλες τις Λατινογενείς γλώσσες. Έτσι, το θέατρο της Αρχαίας Ρώμης (80 π.Χ.), λόγω του μεγέθους του και της μεγαλοπρέπειάς του, ονομάστηκε Κολοσσαίο (Colosseum).


Εν κατακλείδει, η τεχνική του αγάλματος ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες ανά τους αιώνες. Στην είσοδο του Κολοσσαίου δέσποζε ένα άγαλμα (με εμφανή επιρροή κι ομοιότητα με τον Κολοσσό της Ρόδου), το οποίο μετά τον θάνατο του Νέρωνα αφιερώθηκε στον θεό Ήλιο. Χιλιετίες αργότερα, ο Γάλλος γλύπτης Φρεντερίκ Ωγκύστ Μπαρτολντί (Frédéric Auguste Bartholdi) στην προσπάθεια του να αποτυπώσει με σύγχρονα μέσα το μέγεθος, την τεχνική αλλά και τον συμβολισμό του Κολοσσού της Ρόδου, έφτιαξε το Άγαλμα της Ελευθερίας, το οποίο θεωρείται ένα σύγχρονο θαύμα μοναδικής τέχνης.







Μάκης Μωραίτης